Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
En un sentiu mas amplo, ta bel-uns cal incluyir aintro d'o cine negro cintas d'anyos anteriors y posteriors, amanando asinas lo cine negro a lo cine policiaco y especialment a lo cine de gángsters, en fendo-los cuasi sinonimos; ta belatros cal incluyir-ie tamién muitas cintas de cine europeu, mas que mas cintas d'o cine italiano, d'o cine alemán y d'o cine francés; y tamién atros son partidarios d'incluyir-ie cintas de cine en color; entre d'atras, tot ixo con as suyas variants de combinacions.
Cal remarcar que lo cine negro ye radicalment diferent d'o black film,[1] que ye la suya traducción enta l'idioma anglés, pero que no se refiere a lo cine negro en o sentiu que l'emplegamos astí, so que se refiere a un chenero cinematografico muit propio d'o cine estausunidense en lo cual os actors, directors y, a sobén, tamién os productors son de raza negra, estando las cintas dirichidas especificament a lo suyo consumo por personas estausunidenses d'ixa color.
Difuera de belas cintas clasicas d'o chenero que cualsiquier cinefilo conoixe, lo cine negro ha estau siempre un chenero de serie B, que no s'ha beneficiau mai de grans superproduccions cinematograficas. Fácil que por ixo belas d'as cintas mas perfeccionadas d'o chenero seigan cintas dirichidas por directors y interpretadas por actors poco conoixius u como cintas de segundo nivel en actors conoixius. Puet estar que una d'as mas conoixidas excepcions a ista caracteristica seiga l'actor Humphrey Bogart, qui actuó en cuasi todas las cintas clasicas d'o chenero en interpretando a lo detective Sam Spade, un personache creau por o novelista Raymond Chandler y que Bogart interpretó en The Maltese Falcon de John Huston, a lo detective Philip Marlowe creau por Raymond Chandler y que Bogart interpretó en The Big Sleep de Howard Hawks, u a lo detective Harry 'Steve' Morgan creau por Ernest Hemingway que interpretó en a cinta To Have and Have Not de Howard Hawks.
Sindembargo, l'emplego d'a color negra ta identificar publicacions de novelas policiacas u de gángsters yera encara mas antiga, podendo remontar-se dica los anyos 1920, cuan a color negra yera la marca identificativa d'una revista estausunidense, Black Mask, a on se i publicaba literatura policiaca y que amás ye a on Dashiel Hammett bi publicó cuantos d'os suyos primers escritos, en emplegando una prosa ruda y directa y fuyindo de l'arquetipo existent dica l'inte que construyiba lo relato d'o descubrimiento d'o culpable d'un crimen a partir d'as deduccions lochicas d'un policía u investigador.[7] D'atra man, ixa black mask d'o nombre d'a revista yera un homenache directo a los herois d'a literatura popular que feban servir una black mask u antifaz, como Lone Ranger u El Zorro.[8]
En 1955 los criticos franceses Raymond Borde y Étienne Chaumeton publicoron o suyo libro Panorama du film noir américain 1941–1953 en lo que estió la consagración oficial de l'expresión film noir en a literatura cinematografica,[9][10] expresión que contina emplegando-se actualment. Bels autors, como lo critico estausunidense Thom Anderson propugnan la expresión cine griso ta referir-se a cintas situadas en a muga con o cine social u con o cine policiaco, en estar conscients d'a frachilidat d'as mugas d'o chenero.[11]
Tamién se produció una reacción de recluso respecto d'o cine negro, d'una man enta l'emplego d'as palabras y d'atra man en considerar que se tractaba d'un cine de segunda fila, basau no en obras serias so que en obras populars de literatura barata. En Francia los prencipals representants d'ista corrient se reuniban arredol d'a revista Cahiers du cinéma, que sistematicament se negaban a fer servir la expresión y preferiban emplegar cine policiaco.[12] Iste recluso connectaba con o recluso respecto d'o chenero por parte de belos criticos estausunidenses que renegaban d'o chenero por la suya violencia y morbideza.[13] Asinas, en a suya lista d'as millors cintas engueradas en l'anyo 1955, Erich Rohmer no incluye dos destacadas cintas de cine negro engueradas ixe anyo, como son Kiss Me Deadly (Robert Aldrich) y Du rififi chez les hommes (Jules Dassin).[14]
De siempre los crímens han estau una fuent d'inspiración ta la Literatura, y son a-saber-las las obras literarias construyidas arredol d'un crimen, real u inventau ta la obra literaria ya dende lo mesmo orichen de l'escritura. Pero dende meyaus d'o sieglo XIX, en expandir-se lo mercau literario en haber una payor proporción d'a población capable d'a lectura como consecuencia d'a creixent alfabetización, amaneixió un subchenero literario, o chenero d'o folletín, que consideraba los crímens como producto d'una sociedat sordida y embruteixida, en amostrando-los como consecuencia d'a depravación connectada con a pobreza, la prostitución y los baixos fundos que en yeran lo suyo achent fundamental.
O corolario d'iste proceso creativo literario desembocó en l'establimiento d'a figura d'un investigador d'un crimen como personache central y protagonista d'a obra literaria. Iste investigador poderba estar u bien un policía u, a ormino, un detective privau, un oficio que se desembolicaba dende la Revolución industrial y l'aparición d'una clase meya que podeba pagar-se un investigador. Iste investigador descubriba en iste tipo de novelas a l'autor d'o crimen con a suya astucia y la suya intelichencia en aplicando-las en un metodo deductivo basando-se en as pistas que lo delincuent heba dixau en cometer o crimen. Fácil que un d'os detectives mas conoixius seiga Sherlock Holmes, un personache creyau por Arthur Conan Doyle en 1887 en a suya novela A Study in Scarlet y que dimpués continó en toda una serie de novelas; pero tamién podemos mencionar a d'atros detectives profesionals y aficionaus, como Hercule Poirot y Miss Marple, creyaus por Agatha Christie en os anyos 1920 y anyos 1930, u Jules Maigret, personache creyau por Georges Simenon en os anyos 1930.
Pero estió en os zaguers anyos 1920 y primers anyos 1930 que amaneixió un nuevo tipo de detective, que ye chustament lo detective que ye en l'orichen d'o cine negro. Para la suya aparición s'amenistaban belas causas historicas y socials, que s'escaicioron en ixas envueltas.
En rematar a Primera Guerra Mundial en 1918, as sociedaz estausunidense y las sociedaz europeas en cheneral se troboron con ganas de superar as penalidaz que heban padeixiu mientres o conflicto, en buscando diversions y esparcimiento, sin parar masiada cuenta de l'esdevenidero, nomás que d'o present, en lo que se conoix como os barrenaus anyos 1920. Estió un periodo caracterizau por a expansión d'o capitalismo y las inversions en bolsa d'a incipient clase meya en un proceso de creiximiento economico que pareixeba que no remataría pas nunca. Tanimientres, o 24 d'octubre de 1929 s'escaició lo clamau Chueves Negro con una cayida d'a Bolsa de Nueva York que provocó lo crack de 1929 y la clamada Gran Depresión en estendillar-se lo proceso en os países europeus. La cayida en o nivel de vida d'a población estió muit gran, quedando muita chent arruinada, con un greu quebranto de l'orden social. A novela The Grapes of Wrath de John Steinbeck en 1939 (que fue adaptada en o cine en 1940 por John Ford en a suya cinta The Grapes of Wrath) amuestra perfectament o cambeo social produciu, cuan mils d'agricultors estausunidenses perdioron as suyas granchas en no poder tornar a los bancos o capital que istos lis heban amprau ta mercar las suyas fincas, trobando-se en a mas absoluta miseria en perder-lo tot.
Antiparte, mientres os anyos 1920 los sectors mas conservadors d'a sociedat estausunidense logroron la clamada lei seca como reacción contra los barrenaus anyos 1920, que consistiba en la prohibición d'a venda de bebidas alcoholicas en a mayor parte d'o país. Como una parte important d'a sociedat no yera d'alcuerdo, continoron con o suyo consumo d'alcohol, que obteneban fuera d'os conductos legals en una actividat que bien luego quedó baixo lo control d'a Mafia y que lis proporcionó a los mafiosos una gran cantidat de diners, en fomentando asinas lo gangsterismo en o país.
Asinas, d'una man l'empobrecimiento d'a población y d'atra man lo creiximiento d'o gangsterismo tenioron o suyo reflexo en a Literatura estausunidense. Asinas, dende los anyos 1920 prencipioron a publicar-se relatos curtos a on ya se i presentaban as caracteristicas propias d'o chenero, con un heroi convertiu en protagonista en fendo servir la palabra griega agonista en o suyo sentiu mas primichenio como qui luita contra lo destín. Ixe heroi vive arredolau d'a corrupción, d'o gangsterismo, d'a violencia y d'os grupos mas marchinals d'a sociedat y se'n impregna d'éls, estando asinas un auntentico anti-heroi. Son chóvens escritors qui escriben as suyas primeras obras con ista mena de relatos, en destacando Dashiell Hammett (con o suyo detective Sam Spade) u Raymond Chandler (con o suyo detective Philip Marlowe), amás d'o personache de Philo Vance creyau por S. S. Van Dine. Amás de l'atmosfera que embolica los suyos relatos, lo luengache muit descriptivo que fan servir en as suyas obras, cualificau de rudo y directo, las en caracteriza. Y estarán istos relatos los que bien luego farán servir los guionistas y directors de Hollywood ta las suyas cintas. Muitos d'istos autors proveniban d'o mundo d'o periodismo y yeran acostumbraus a ixe luengache directo y descriptivo; amás, ixo dixa las suyas obras como candidatas perfectas ta lo mundo d'o cine sonoro que naixeba en ixas primeras anyadas d'os anyos 1930, en presentar la narración escrita como un conchunto de secuencias de escenas perfectament adaptadas a la suya presentación en a gran pantalla como cintas y con dialogos simples y curtos que encaixan perfectament en as escenas cinematograficas.[17]
Dende las primeras anyadas d'o cine, en presentar-se una historia en a gran pantalla a traviés d'un guión, en toz los países os guionistas recurriban a las obras d'as suyas propias literaturas nacionals u a obras d'a Literatura universal como fuent, en adaptando-las a lo nuevo medio de comunicación en que se yera convertindo lo cine y a las suyas nuevas formas d'expresión artistica. En primeras con obras clasicas, pero bien luego la naixient industria cinematografica amenistaba de nuevas ideas y prencipió un ciclo d'adaptacions d'as novelas mas recients y con mas exito de vendas en cada momento. Si se tractaba d'obras clasicas que no teneban dreitos d'autor no caleba pagar por os dreitos d'adaptación d'a obra en o cine, pero si yeran obras recients con dreitos d'autor vichents caleba mercar ixos dreitos.
Asinas, poquet a poquet se cheneralizó entre la industria cinematografica la practica de mercar ixos dreitos d'adaptación bien luego d'a publicación de l'bra, ta mercar-los a millor pre que si s'asperaban a que s'hese produciu l'exito de l'obra. Amás, gosaban contractar ta fer lo treballo d'adaptación a muitos d'ixos chóvens autors, que yeran asinas qui adaptaban las suyas obras enta lo cine en un proceso de simbiosi que retroalimentaba la suya obra en facilitando-ne la suya futura adaptación como guión cinematografico. En cualsiquier caso, la industria seguiba bien amanada la evolución literaria, prencipiando asinas por adaptar, con a-saber-lo exito comercial, las primeras cintas de detectives para, dende os zaguers anyos 1930, adaptar las primeras novelas negras.
Asinas, ya en 1901 lo director francés Ferdinand Zecca rodó Histoire d'un crime, una d'as primeras cintas que amostraban un crimen en a gran pantalla, a on amás por primera vegada s'emplegaba en o cine lo flash-back, en inctroducindo en o relato un feito escaicido antis en o tiempo que la escena principal.; y en 1903 lo director danés Peter Elfelt dirichió Henrettelsen, un curtometrache de 15 minutos a on s'amostraba la primera execución d'una pena de muerte en o cine.[18]
Se gosa citar como a primera cinta de cine negro d'a historia la cinta estausunidense The Musketeers of Pig Alley, dirichida en 1912 por D. W. Griffith,[19] encara que las tematicas que desembolicaba ixa cinta ya pueden trobar-se en belas cintas anteriors. Dende alavez, se cheneralizoron as cintas protagonizadas por detectives, en connexión con l'exito d'a literatura policiaca, en destacando como antecedent d'o cine negro la cinta Regeneration, de Raoul Walsh, en 1915. En o cine nordico se filmoron en ixas envueltas belas atras cintas precursoras, como Dödskyssen, d'o sueco Victor Sjöström en 1916. Pero encara no s'heba produciu la eclosion d'o cine en Estaus Unius, que se produció mas que mas en rematar la Primera Guerra Mundial.
En rematar a Primera Guerra Mundial, Estaus Unius queda con una posición economica y social muit favorable, en haber estalbiau as destriccions inherents a las accions militars que heban padeixiu os países d'Europa y haber recibiu considerables cantidaz de diners como consecuencia d'a venda d'os suyos productos d'armas enta la resta de países aliaus. Ixo se refleixó en a propia sociedat estausunidense, que experimentó una creixencia d'o nacionalismo (antiparte, mesmo que en atros países d'Europa en ixas envueltas) con succesivos presidents d'o Republican Party partidarios d'o liberalismo y d'o conservadurismo. Repuntaba lo Ku Klux Klan y la xenofobia y una moralidat conservadora con una cruzada contra lo consumo de bebidas alcoholicas que pervenió l'aprobación d'a lei seca en una parte important d'os estaus d'o país, y que tenió como conseqëncia inmediata la creixencia d'o gangsterismo que controlaba la producción y distribución clandestina de bebidas alcoholicas.
Mientres ixas anyadas, lo cine estausunidense, que dica l'inte se produciba cuasi artesanalment en muitas ciudaz d'o país, se concentró en la ciudat de Los Angeles, en California, a on se instaloron las principals companyías productoras. Y a consecuencia estió la transformación d'a producción de cintas, que se convertió en cuasi un proceso industrializau. Se producen cada anyada mas de 500 cintas, que prencipian a distribuyir-se internacionalment, y aparixen as primeras estrelas cinematograficas, en destacando Charles Chaplin con o suyo personache de Charlot. La naixient industria cinematografica incorpora toz los abances tecnicos y todas as nuevas ideas que se cheneran en o cine europeu, que dica l'inte teneba lo suyo mesmo livel.
A situación social d'Estaus Unius chenera un creixent interés por a Literatura policiaca y lo suyo corolario, lo cine policiaco. Directors como Cecil B. DeMille, Wallace Worsley, Tod Browning, Erich von Stroheim u Josef von Sternberg (istos dos zaguers d'orichen europeu) destacan con as suyas cintas policiacas, en incorporando poquet a poquet elementos que prefiguran lo cine negro. Ye precisament en una cinta de Josef von Sternberg (Underworld, 1927, con guión de Ben Hecht) a on se plasman ya las prencipals caracteristicas tecnicas y de conteniu d'o cine negro: lo barriu d'o plano, los plans de corte d'obchectos y los primers plans con os rostros d'os actors amostrando espanto, y la presencia en a cinta d'a Policía no pas como elemento prencipal, sino como elemento segundario en o desenlaz d'a trama.[20]
D'atra man, mas que mas en l'Alemanya d'a Republica de Weimar s'heba produciu mientres a peimera metat d'os anyos 1920 un auche d'a Cultura en todas las suyas expresions artisticas: la Bauhaus en l'arquitectura, l'expresionismo en a Pintura, etc. Y o mundo d'o cine no estió pas una excepción, en destacando cintas de tematica muit realista, a on os espectadors podeban veyer en a pantalla gran un refleixo d'as suyas propias vidas y d'a situación d'o suyo país. Antiparte, directors de fotografía alemans d'ixas envueltas (Karl Freund, Karl Hasselmann, Günther Ruttau, Fritz Arno Wagner, Friedrich Weinmann) destacan por os suyos abances tecnicos en o tractamiento d'as escenas d'a cinta, refirmando con o tractamiento d'as imáchens y d'a composición d'as escenas ixe ambient de realismo. La complicada situación politica d'Alemanya, con l'auche d'o nazismo, feba que los directors transmetesen en o suyo treballo a suya propia cerina y angunia a los espectadors. Una d'as primeras cintas sonoras d'o cine alemán (M, 1931, Fritz Lang) presenta ya a un criminal como protagonista d'a trama, en la que estará una d'as caracteristicas d'o cine negro.
Antiparte, en o cine francés mientres os anyos 1920 no s'heba produciu garra abance tecnico u estilistico destacau, mantenendo-se un estilo muit academicista y neutro, dica que en primerías d'os anyos 1930 plegoron en Francia actors, directors y tecnicos d'orichen mas que mas alemán que prencipiaban a fuyir d'o suyo país a on Adolf Hitler yera ya dominando la escena politica. Ixos exiliaus aportan en lo cine francés os abances y las tecnicas expresivas que heban desembolicau en os suyos países d'orichen y son en a base d'o clamau realismo poetico francés. O ruso Anatole Litvak u l'alemán Robert Siodmak en son bels eixemplos. Tamién bi contrubui lo director francés Maurice Tourneur, que heba estau treballando en o cine estausunidense y torna en Francia impregnau d'os fundamentos d'o cine negro estausunidense. Con tot ixo, directors franceses como René Clair (Sous les toits de Paris, 1930) u Jean Vigo (L'Atalante, 1934) se converten en os fundadors d'o dito realismo poetico, con atros directors franceses como Julien Duvivier u Marcel Carné u actors como Jean Gabin en son figuras destacadas.
O desembolique d'o cine negro en o segundo ciclo estausunidense
Mientres os anyos 1930 la industria cinematografica estausunidense ye bien consolidada. D'una man, o mundo d'o teatro aporta constantment actors ya formaus con as suficients conoixencias d'as tecnicas d'interpretación; d'atra man, s'ha establiu o codigo Hays con as suyas caracteristicas de censura y s'han consolidau os estereotipos de cadagún d'os cheneros cinematograficos. L'exito d'a literatura policiaca y d'a cinta de Josef von SternbergUnderworld (1927) han feito que augmente la producción de cintas policiacas y s'amenista la contractación cuasi masiva de nuevos guionistas ta que la producción industrial de cintas disponga d'un numero suficient de guions. Una parte important d'ixos nuevos guionistas u autors proveniban d'a revista Black Mask, una revista de chenero hardboiled, de literatura popular u pulp, y los suyos treballos gosan presentar a lo delincuent protagonista como una mena d'heroi que no ye pas responsable d'os suyos actos y que de bela traza preba mesmo de luitar contra lo mundo corrupto que l'arredola. Little Caesar, una cinta de 1931 dirichida por Mervyn LeRoy y protagonizada por Edward G. Robinson ubrió la puerta enta lo desembolique d'o cine negro. Little Caesar ye basada en una novela de W.R. Burnett, Little Caesar de 1929 que s'inspira en a vida real d'o gángster Al Capone ta presentar l'auche y cayedura d'un delincuent d'orichen italiano, Cesare Bandello, interpretau por un machistral Edward G. Robinson, procedent d'o mundo d'o teatro y que dica feba pocas anyadas no heba feito so que belas chicotas interpretacions cinematograficas, y a qui lo productor Darryl F. Zanuck esleyó como protagonista por o suyo pareixiu con Al Capone, en potenciando la historia d'o trasfondo t'amagar que l'actor encara no yera prou adaptau a lo cine como medio d'expresión, encara que W.R. Burnett teneba muitas reticencias inicialment con l'adaptación d'a suya obra.[21]
Tamién en 1931 Darryl F. Zanuck torna a producir una atra cinta fundamental d'o cine negro, The Public Enemy, dirichida por William A. Wellman y interpretada por James Cagney, que conserva as caracteristicas de potenciación d'o trasfondo en a trama argumental, encara que ista vegada lo gángster no ye presentau como un heroi.
En 1930Howard Hawks dirichió Scarface ta Howard Hugues, protagonizada por Paul Muni, pero la censura desichió que se li adhibise un prologo de traza moralizant u que se cambease lo final d'a cinta; finalment a cinta s'engueró en 1932 con as caracteritsicas requiestas por a censura. La cinta yera basada tamién en a vida d'Al Capone, y ta lo suyo rodache Howard Hawks se reuió con belos gángsters ta fundamentar as caracteristicas d'os personaches d'a cinta. En ista cinta destaca l'actuación de George Raft, que conoixeba lo mundo d'o gangsterismo y que se converte en un icono d'o naixient chenero chuntament con Edwatd G. Robinson y James Cagney. Un atro actor destacau d'ixos inicios d'o cine negro ye una choven promesa d'ixas envueltas, Spencer Tracy, que destaca en una cinta dirichida por un atro director que conoixeba lo mundo d'o gangsternismo, Rowland Brown, en a cinta The Doorway to Hell, de 1930, encar que Brown no vonsolidó la suya carrera como director y continó como guionista dimpués.
Tamién cal destacar entre ixas primeras cintas City Streets, de 1931, dirichida por Rouben Mamoulian y protagonizada por Gary Cooper, con un guión basau en un relato de Dashiell Hammett, un escritor fundamental en as cintas d'o chenero.
Todas istas cintas son anteriors a l'adopción d'o codigo Hays por a industria cinematografica estausunidense, y l'adopción d'o citau codigo, unida a los cambeos socials d'o país, fan una nueva rota d'o cine negaro, rematando la exaltación d'a figura d'o gángster protagonista. A zaguer cinta que amuestra un gángster como protagonista (difuera d'as cintas de serie B) estió The Petrified Forest, dirichida en 1936 por Archie Mayo y interpretada por Humphrey Bogart. Ista cinta ya amuestra un gángster fatigau machistralment interpretau por Bogart, que se convertirá en un d'os iconos d'iste chenero en a suya madurez.
De l'anyo 1941 ye la cinta The Maltese Falcon, que gosa estar considerada como la primera cinta chenuinament perteneixient a lo cine negro por beluns. Dirichida por John Huston en la que yera la tercera adaptación (y sin garra dandalo, la millor) en o cine d'a novela The Maltese Falcon de Dashiell Hammett, Humphrey Bogart interpreta con gran calidat a lo detective Sam Spade en dotando a lo suyo personache de cinismo y chuzonería.
En 1942 la Paramount Pictures li encargó a Stuart Heisler dirichir una nueva versión d'a novela de Dashiell HammettThe Glass Key de 1931, que se convertió en la cinta The Glass Key a on un choven actor Alan Ladd interpretaba a Ed Beaumont con l'actriz Veronica Lake como la suya companyera Janet Henry. En ista cinta quedan difuera as motivacions d'o delincuent, que ye presentau nomás que como un profesional d'o suyo treballo, que ye lo treballo de matar a qui li paguen por fer-lo, pero tamién introduz en o cine negro un nuevo elemento que amanixerá en cuantas d'as cintas d'o chenero, o psicoanalís que heba desembolicau en a PsicolochíaSigmund Freud y que ya se trobaba present en belas cintas estausunidenses d'o decenio anterior.
Tamién en os anyos 1930 s'heban produciu en Estaus Unius cintas con grans influyencias d'o cine europeu que amostraban una atmosfera opresiva y la tematica d'as cuals presenta a lo delincuent como un monstruo. En ye un eixemplo Dr. Jekyll and Mr. Hyde (1931, Rouben Mamoulian) u tamién Dracula (con versión en castellano como Dracula), dirichida por Tod Browning.
Dende meyaus d'os anyos 1930 tamién ye present en o cine estausunidense la preocupación por a delicada situación politica internacional, con o creiximiento d'o faixismo y d'o totalitarismo en Europa y con as relacions complexas con Chapón. Encara que la politica oficial d'o Gubierno estausunidense ye la no implicación en os asuntos foranos, la intelectualidat estausunidense prene posición, en destacando la suya postura contraria a los sublevaus contra la Segunda Republica Espanyola en a Guerra Civil Espanyola dende 1936 y l'antinazismo alemán. Cintas como Confessions of a Nazi Spy (1939, Anatole Litvak, con Edward G. Robinson), The Man I Married (1940, Irving Pichel) en son os primers eixemplos, continaus con cintas como For Whom the Bell Tolls (1943, Sam Wood) a on lo protagonista, Gary Cooper, ye un miembro d'as Brigadas Internacionals mientres a Guerra Civil Espanyola, u Casablanca (1942, Michael Curtiz), a on Humphrey Bogart tamién interpretaba a un antigo combatient de l'Exercito Popular republicano. Se tracta de cintas a on amanixe tamién l'atmosfera asfixiant caracteristica d'o cine negro y que a sobén son dirichidas, interpretadas u a lo menos feitas con personal tecnico d'orichen europeu. Puet estar que la cinta que amuestre millor istas caracteristicas seiga The Fallen Sparrow (1943, Richard Wallace), a on John Garfield interpretaba a un antigo miembro d'as Brigadas Internacionals torturau por os franquistas y dimpués luitador en Europa contra lo nazismo, en una perfecta mezcla de cine negro y cine politico.
Pero l'elemento mas destacau d'ixas envueltas ye la oliada de conservadurismo y anticomunismo en esclatar a Guerra Fría. Lo Gubierno conservador impulsa politicas de control en os guions cinematograficos y bien luego lo senador Joseph McCarthy establiz a suya lista negra, a lista negra de Hollywood, a on incluye a qui considera que ye militant u simpatizant d'o comunismo. Estar incluyiu en ixa lista yera, en o luengache d'ixas envueltas, estar un blacklisted y ixo comportaba que las grans productoras lis vedasen de treballar en o cine.
Dende finals d'os anyos 1950 lo cine negro dentra en crisi, en rematar o filón, estando tres as causas principals. D'una man, se cheneralizan las cintas en color, estando muito mas difícil la creación de l'atmosfera anguniosa que lo cine en blanco y negro permeteba con facilidat. D'atra man, as persecucions politicas han feito que muitos d'os guionistas y colaboradors fundamentals d'o chenero albandonen a industria, que amás s'inclina por as grans superproduccions como respuesta a l'aparición d'a televisión u d'as series de televisión, que parixen intresar mas a los espectadors y que no provocan problemas con a censura u con a propaganda d'as interpresas en mundo d'o cine. Antiparte, s'han produciu cambeos socials y politicos en o país, que fan que lo publico s'estime mas cintas d'atros cheneros.
↑(en) Charles O'Brien: Film Noir in France: Before the Liberation, Iris, num. 21 European Precursors of Film Noir/Précurseurs européens du film noir, primavera de 1996, p. 7–30.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Se veigan as imáchens de Commons sobre o cine negro.
